Premi d'art

Bianca Barandun (*1984, CH) è la sisavla victura dal premi d’art da l’Uniun grischuna d’art. La distincziun cumpiglia ina preschentaziun individuala en il Museum d’art dal Grischun en il rom da l’exposiziun annuala 2024.

Bianca Barandun viva e lavura a Rodels en il Grischun sco er ad Essen en la Germania. En sia lavur s’occupa ella da la lingua e da la transfurmaziun da regurdientschas en maletgs. Per quest intent fa ella intervistas cun differentas persunas, protocollescha ils raquints da lur regurdientschas e lascha resultar da quai dissegns abstracts che servan sco model e sco inspiraziun per cumposiziuns digitalas. Da questas cumposiziuns digitalas creescha ella cun tradiziunala iseglia da stampa entagls da linoleum ch’ella dovra sco furmas da cular per sias cheramicas finalas. Sco en la lavur Silos (2023) ch’è da vesair en l’exposiziun annuala da quest onn, lascha Barandun resultar objects plastics da cheramica or da ses dissegns. En quests objects vegn mantegnida l’essenza oriunda da la memoria ed a medem temp sveglian els novas associaziuns.
Bianca Barandun cumbinescha differentas tecnicas e differents materials e sa chatta en il punct da contact tranter stampa grafica, dissegn e sculptura.
Cun il premi d’art da l’Uniun grischuna d’art vegnan undrads la represchentaziun visuala da la lingua tras Bianca Barandun sco er l’inschign artistic dad ella.

Foto: Yanik Bürkli

Andrea Francesco Todisco (*1998, CH) è il 5. titular dal premi d’art da l’Uniun grischuna d’art. La distincziun signifitga ina preschentaziun individuala en il Museum d’art dal Grischun en il rom da l’exposiziun annuala da las artistas e dals artists grischuns 2023.

Las ovras dad Andrea Francesco Todisco èn marcadas da la cuntrada dal chantun Grischun. Naschì e creschì si a Razén, sa fatschenta el cun las forzas elementaras da la natira e lascha nascher ord quella installaziuns, lavurs da video e sculpturas captivantas. L’artist lavura cun las caracteristicas specificas terra, aua, naiv e lain. El renda visibel las istorgias che giaschan en quests materials variabels. L’installaziun Anker und Erde (2022) mussa in’ancra chargiada cun terra che sgulatscha en l’aria e sveglia l’impressiun che nus ans chattain sut la surfatscha da l’aua. Las ovras dad Andrea Francesco Todisco daventan maletgs simbolics impressiunants d’in mund, nua che nossa relaziun cun la natira vegn illuminada en moda poetica. Il premi d’art da l’Uniun grischuna d’art premiescha la forza narrativa da las ovras dad Andrea Todisco ed undrescha ses tractament sapientiv cun ils elements fundamentals da la terra.

L’exposiziun dad Andrea Francesco Todisco ha lieu en il rom da la proxima exposiziun annuala da las artistas e dals artists grischuns 2023.

Olga Titus (*1977, CH) è la quarta titulara dal premi d’art da l’Uniun grischuna d’art. La promoziun cumpiglia ina preschentaziun individuala en il Museum d’art dal Grischun en il rom da l’exposiziun annuala da las artistas e dals artists grischuns 2022 sco er l’ediziun d’ina publicaziun.

L’artista Olga Titus è creschida si en la Svizra orientala ed è – sin basa da sia derivanza famigliara – stretgamain colliada cun il chantun Grischun. Sut l’aspect multicultural da sia biografia svizra, indica e malaisica sa fatschentan sias lavurs cun dumondas davart l’identitad e davart il caracter cultural. Partind da fotomontaschas che sa basan sin maletgs digitals ord l’internet, stgaffescha ella maletgs a format grond ord pagliettas stampadas ed ord lavurs da video sco caleidoscops. L’univers dals maletgs captivants che cuntegnan folclora, exotica da Bollywood, reclama ed estetica da gieus da computer, alternescha tranter la potenza figurativa digitala e quella objectiva analoga e reussescha d’ans sensibilisar per la diversitad da las furmas d’expressiun culturalas.

Cun il premi d’art da l’Uniun grischuna d’art vegn undrada la lingua figurativa moderna ed independenta dad Olga Titus sco er ses tractament reflectà dals temas da l’èra globala.

L’exposiziun dad Olga Titus ha lieu en il rom da la proxima exposiziun annuala da las artistas e dals artists grischuns. La publicaziun vegn a vegnir surdada a l’artista a chaschun da l’avertura da l’exposiziun il december 2022.

Pascal Lampert
Pervia da sia derivanza famigliara è Pascal Lampert (*1972) fermamain collià cun il chantun Grischun. L’artist viva e lavura a Sta. Maria Val Müstair e fa regularmain part d’exposiziuns en il Grischun. Il mument efemer gioga ina rolla centrala en l’ovra performativa ed installativa da Pascal Lampert. Savens lavura el cun aua. Sin mirs sitgs, sin vias u sin plazzas sitgas lascha el enavos – cun instruments ch’el ha construì sez – fastizs passagers. Er en sia ovra la pli nova StROM(2020), che vegn mussada en l’exposiziun annuala 2020/2021, gioga l’aua ina rolla impurtanta. Per lung dal flum da la Val Müstair scuvra Lampert intervenziuns en la natira intacta, che vegnan fatgas per utilisar l’aua dal Rom per la producziun d’electricitad. Pascal Lampert documentescha questas lavurs e las transpona en ina installaziun da video da format grond.

L’Uniun grischuna d’art undrescha las analisas poeticas ed a medem temp exactas dal spazi public ed è impressiunada da las inspecziuns e da las exploraziuns che Lampert ha fatg da noss spazis da viver, da las qualas èn resultadas perditgas dal temp subtilas, però er expressivas.

Purtret d’artist: Pascal Lampert

Pascal Lampert, StROM (2020), Video

frölicher | bietenhader
Selina Frölicher (Turitg *1985) e Micha Bietenhader (Zug *1985) furman ensemen il collectiv d’artists frölicher | bietenhader ed èn ils titulars dal segund premi d’art da l’Uniun grischuna d’art.

Pervia da la derivanza famigliara da Micha Bietenhader è il duo artistic collià stretgamain cun il chantun Grischun. Regularmain sa participescha el ad exposiziuns en il Grischun. Selina Frölicher e Micha Bietenhader èn s’inscuntrads a la Scola auta da Lucerna. Tuts dus han studegià là durant ils onns 2006 fin 2010 “art ed intermediaziun”. Dapi l’onn 2008 lavuran els ensemen. Lur ovras sa distinguan tras la lavur nunconvenziunala cun medias sco glisch, film u projecziun. Selina Frölicher e Micha Bietenhader lavuran savens en moda specifica per in lieu e sviluppan lur installaziuns or da cundiziuns architectonicas ch’èn avant maun. Lur metoda interdisciplinara als permetta da far manipulaziuns visualas ed auditivas dal spazi.

L’Uniun grischuna d’art undrescha la lavur precisa e senza pregiudizis da frölicher | bietenhader cun tecnologias modernas e renconuscha lur occupaziun conscienta e curaschusa cun las linguas figurativas medialas da noss temp. Il premi d’art che vegn surdà per la segunda giada, cumpiglia l’ediziun d’ina publicaziun ed ina preschentaziun individuala en il rom da la proxima exposiziun annuala. La publicaziun vegn surdada a frölicher | bietenhader il december a chaschun da l’avertura da l’exposiziun annuala 2020.

Purtret d’artist*a: frölicher | bietenhader

Künstler: fröhlicher | bietenhader / Produktion: MM motion pictures / Produzent: Manuel Sieber / Regie: Jen Ries / Kamera: Jonas Steinbacher / AD: Anne Sommer / Edit: Elia Mannhart / Soundrecordist: Lou Zarra | Klangstark  / Sounddesigner: Maurizio Zulli / Ausstellungs Audio: Duri Collenberg

Flurina Sokoll (*1986 a Cuira)
Flurina Sokoll viva oz a Bermudas. Ella ha studegià art a Turitg, a Berna ed a Londra. En il rom da l’exposiziun annuala en il museum d’art dal Grischun 2017 e 2018 è ella dada en egl cun sculpturas subtilas ch’eran cumponidas da materialias chattadas.

Las installaziuns originalas da l’artista grischuna dattan in’egliada critica sin in mund da surabundanza e fan plazza per dumondas sco tge far cun las restanzas da nossa cultura materiala. Subtilmain e cun precauziun illuminescha Flurina Sokoll nossa relaziun cun la passageritad e cun la durabilitad.

Rument e ferramenta veglia, areals d’industria serrads u quartiers da citads bandunads èn daventads simbols per in temp che fa tras si’atgna decadenza. Las restanzas da noss planet existan senza appartegnientscha ed èn senza orientaziun. A la tschertga d’in nov senn tschernan ellas conscientamain Flurina Sokoll. Objects chattads sco vasas da vaider, plattas da lain, spievels, faschs da taila u pignas dovra ella sco material e sco situaziun da partenza per sias ovras. L’artista lascha dentant ils objects pli u main tals e quals e fa mo paucas manipulaziuns. Il process artistic sa mussa plitgunsch en las cumbinaziuns dals objects betg midads, en il mument, en il qual ella transferescha las chaussas en arranschaments sculpturals.
Qua resulta in champ energetic, en il qual ils objects cun muntadas translocadas sa chargian si. Il posiziunar ha l’intent da neutralisar las istorgias dals objects e da stgaffir tras quai ina nova existenza per els. Sokoll ans metta uschia en ina tscherta distanza cun l’ovra e reussescha uschia da focussar sin la materialitad e sin la nova libertad da quella. En il gieu tranter volatilitad e renaschientscha regala Flurina Sokoll als objects ina nova vita.

Tar l’exposiziun cumpara – en la chasa editura Edizioni Periferia – in catalog ritgamain illustrà cun contribuziuns da Damian Jurt e da Stephan Kunz.

Flurina Sokoll è l’emprima titulara dal premi d’art da l’uniun grischuna d’art.

Chris Hunter (*1983)
La lavur artistica da Chris Hunter è multifara e cumpiglia differentas medias: dissegn, fotografia, video, art d’objects, installaziun, performances. Chris Hunter lavura adina puspè er cun materialias chattadas. Il fil cotschen tras sia ovra èn regurdientschas e fastizs da la vita. Chris Hunter sa demussa adina puspè sco poet da las chaussas da mintgadi, che retegna muments spezials u che rimna materialias passageras, ch’el lascha daventar purtadras da biografias.

Miguela Tamó (*1962 a Puschlav)
Miguela Tamó viva oz a Basilea. L’artista grischuna lavura cun las duas medias da la sculptura e dal dissegn. Sias sculpturas sa fatschentan cun il corp en il spazi. Ils volumens savens massivs occupan plazzas e stgaffeschan centers che fan valair lur atgnadad.

En in ferm cuntrast cun ils conturns accentueschan ellas però il medem mument la conscienza per il lieu specific. Cumplettamain cuntrari a quai tiran ses dissegns da lingias nunfigurativs las contempladras ed ils contempladers en ils maletgs. Tras il ductus meandrant da las lingias han ils formats gronds in effect ipnotic e creeschan in’atmosfera intima.

Katharina Vonow (*1951)
L’artista Katharina Vonow guarda enavos sin in’ovra fotografica da 50 onns ed ha lavurà tranter auter per medias stampadas sco la «Neue Zürcher Zeitung», il «Tages-Anzeiger» da Turitg u «Das Magazin». Schizunt il Time Life Magazin ha publitgà ina da sias lavurs. Vonow ha ultra da quai stgaffì fotografias en il sectur da l’art figurativ.

La sincronicitad da lavurs da mandat e da lavurs libras è caracteristica per l’artista che na fa sezza nagina differenza ed anc main ina ierarchia tranter sias fotografias. Per ella è impurtant il mument, cura che la fotografia vegn fatga. Vonow è en cas da laschar daventar il mument dal fotografar ina casualitad. E schebain che quasi tut sias fotografias èn inscenadas, persvadan ellas tras lur natiralezza evidenta ed intimitad.

Remo Albert Alig (*1971 a Cuira)
Remo Albert Alig lavura vi d’ina ovra conceptuala cumplexa, tar la quala la materialitad da las ovras ha ina rolla purtanta. L’artist tira en sias lavurs circuls enturn dumondas fundamentalas da la percepziun, da la construcziun dal senn e da la producziun da savida. Co decodescha l’uman il mund? Co sa concepescha senn en quai ch’el legia ed en quai ch’el chatta en sia vita?

Las ovras d’art da Remo Albert Alig mettan sutsura noss schemas d’enconuschientscha internalisads en ina moda e maniera poetic-filosofica. Uschia metta el en moviment in conflict productiv tranter il percepir ed il pensar.

Ester Vonplon (*1980)
Il punct da partenza da l’artista fotografa Ester Vonplon è adina puspè la cuntrada. Specific n’è qua betg il lieu geografic concret, mabain il fatg che la cuntrada cumpara ad emprima vista cunzunt sco materia furmabla e suonda cundiziuns elementaras: Nus vesain il grip, la naiv, il glatsch, il sablun, il desert, ils nivels sco differents stadis d’agregaziun en in process cuntinuant da vita e mort.

Ester Vonplon sa mova cun sias lavurs sin in spitg stretg. La fotografia reflectescha bain anc il mund vesaivel, ma a medem temp sa manifestescha il medium sco tal tras sia applicaziun fitg experimentala e lascha reflectar las cundiziuns spezialas. Las fotografias èn uschia tant concretas sco er abstractas.

Evelina Cajacob (*1961 a Sumvitg)
L’ovra dad Evelina Cajacob integrescha las medias e las categorias las pli differentas, da la furmaziun plastic-spaziala fin a dissegns, savens da format grond, u da lavurs da video insistentas. Evelina Cajacob viva e lavura oz a Malans ed a Cuira. In punct cuminaivel da sias ovras è il tractament subtil da materialias las pli differentas, savens textilas, e la ligerezza da lur concepziun.

Cun sias reflexiuns decentas e realisadas il medem mument en ina moda stupentamain segira envida Evelina Cajacob la contempladra u il contemplader ad in’expediziun plain surpraisas e scuvertas.

Javier Miguel Verme (*1970)
En moda objectiva e documentarica fotografescha Miguel Verme dapi 1986 cuntradas e chasas alpinas ed urbanas da la Svizra. L’architect scolà s’orientescha a la tradiziun istorica da la fotografia da la cuntrada dal 19. e 20. tschientaner.

Dapi in pèr onns lavura el cun ina camera analoga a maletgs gronds. Ils maletgs da cuntradas da format grond da Verme cun in orizont aut dattan survistas panoramicas, ma er invistas focussadas, ch’èn concepidas ubain en moda axiala ubain en moda diagonala e che mesiran il territori en moda cartografica visuala.